Akreditasyon kapsamlarında yer alan standartların herhangi bir tarih bilgisi içermediği durumlarda, ilgili standartların güncel versiyonları geçerlidir. Türk Akreditasyon Kurumunun genel olarak beklentisi, kuruluşların akreditasyon kapsamlarında yer alan standartların en güncel versiyonlarına göre çalışmalarını gerçekleştirerek denetimlere hazırlanmaları, denetimlerin akabinde yayımlanan akreditasyon kapsamlarında yer alan standart bilgilerinin en güncel versiyonlara atıfta bulunmasıdır. Bu TÜRKAK politikası ile ilgili olarak özel durumlar da mevcut olup, farklı durumlar için uygulanması beklenen hususlar aşağıdaki gibidir:
1. Akreditasyon kapsamına yazım şekli değişmeden güncellenmiş standartlar için:
- Kuruluşlar, güncel standarda makul bir sürede geçiş için bir planlama yapmalıdır. Kuruluşların planlamalarına göre yapacakları geçiş öncesi bir rutin denetim gerçekleşecekse, ilgili denetim ekibi üyesi(leri) yapılan planlamayı kontrol ederek teyit etmelidir. Geçiş sonrası yapılacak ilk rutin denetimde, yeni standarda geçişle ilgili çalışmalar incelenmeli herhangi bir hata yapıldığı tespit edilirse bununla ilgili uygunsuzluk yazılmalıdır. Standardın güncellenmesinin akabinde gerçekleştirilecek denetimlerde ilgili denetim ekibi üyesi(leri)nin geçiş süreci devam ederken; kuruluşların eski versiyon standardın uygulanmasıyla ilgili teknik açıdan herhangi bir sorunu bulunmaması ve personel, ekipman ve yönetim sistemini sürdürüyor olması şartıyla eski versiyon standardın kullanımını engelleyici askıya alma veya geri çekme önerisinde bulunmaması gerekmektedir.
- Kuruluşlar, güncel standarda geçtikten sonra müşteri talebine bağlı olarak makul bir süre boyunca(bir sonraki denetimin karar tarihini geçmeyecek şekilde), eski standardın uygulamasıyla ilgili teknik açıdan herhangi bir sorun bulunmaması ve personel, ekipman ve yönetim sistemini sürdürüyor olmak şartıyla eski versiyon standarda göre de rapor düzenleyebilirler ancak bu süre bir sonraki denetimin karar tarihini geçecekse, kuruluşlar bunun gerekçesini ilgili denetim ekibi üyesi(leri)ne sunmalı ve ekip üyelerinin bu hususları uygun bulması halinde ilgili denetim dokümanlarında belirtmesi gerekmektedir. Söz konusu gerekçelerin akreditasyon karar kurulu tarafından da uygun bulunması halinde hem eski hem de güncel versiyon standartlar kapsama yayın tarihleriyle birlikte yazılır, söz konusu talebin daha sonraki denetimde de devam etmesi halinde aynı değerlendirme tekrarlanmalıdır.
Örnek:
Örnek 1a’da olduğu gibi, TS ISO 9096 standardı 2004 tarihinde bir güncelleme geçirmiş, standardın ismi değişmemiştir. Madde 1, bu tarz durumlarda yapılacak adımları içerir, örnek 1b’de de eski ve güncel standartların kapsama birlikte yazımıyla ilgili bir örnek verilmiştir.
Örnek 1a:
Eski Versiyon Standart
Deneyi Yapılan
Malzemeler / Ürünler
|
Deney Adı |
Deney Metodu
(Ulusal, Uluslararası standardlar,
işletme içi metodlar)
|
Baca Gazı
(TSE CEN/TS 15675 ve TS EN 15259 şartlarına uygun)
|
Sabit Kaynak Emisyonları - Tanecikli Maddenin Kütle Derişiminin Elle Tayini (20-1000 mg/m3 ) |
TS ISO 9096
|
Güncel Versiyon Standart
Deneyi Yapılan
Malzemeler / Ürünler
|
Deney Adı |
Deney Metodu
(Ulusal, Uluslararası standardlar,
işletme içi metodlar)
|
Baca Gazı
(TSE CEN/TS 15675 ve TS EN 15259 şartlarına uygun)
|
Sabit Kaynak Emisyonları - Tanecikli Maddenin Kütle Derişiminin Elle Tayini (20-1000 mg/m3 ) |
TS ISO 9096
|
Örnek 1b:
Deneyi Yapılan
Malzemeler / Ürünler
|
Deney Adı |
Deney Metodu
(Ulusal, Uluslararası standardlar,
işletme içi metodlar)
|
Baca Gazı
(TSE CEN/TS 15675 ve TS EN 15259 şartlarına uygun)
|
Sabit Kaynak Emisyonları - Tanecikli Maddenin Kütle Derişiminin Elle Tayini (20-1000 mg/m3 )
|
TS ISO 9096: 2004
TS ISO 9096: 1997
(*21.04.2004 tarihinde yürürlükten kalkmış ancak kuruluşun talebine istinaden geçici bir süre ile akreditasyon kapsamında yer verilmiştir.)
|
2. Akreditasyon kapsamına yazım şekli değişikliğe uğramış fakat içeriği değişmemiş standartlar için:
- İlgili denetim ekibi üyesi(leri) denetimler sırasında bu durumu teyit etmeli ve denetim sonrasında kapsam güncellenmelidir.
- Kuruluşlardan, gelecek rutin denetimi beklemeden, kapsamları için değişiklik talebi gelmesi halinde, ilgili alandaki Denetçi ve Teknik Uzmanlardan bir çalışma grubu oluşturularak bu grubun, değişikliğin sadece yazım şeklinde olduğunu, içeriğin değişmediğini ve bunun için gelecek rutin denetimi beklemenin piyasada haksız rekabete yol açacağını teyit etmesi ve söz konusu değerlendirmenin TÜRKAK tarafından da uygun bulunması halinde denetim beklenmeden talepte bulunan kuruluşların kapsamları güncellenebilir.
3. Akreditasyon kapsamına yazım şekli ve içeriği değişmiş olan standartlar için:
- Bu durumda rutin uygulama, yapılacak ilk rutin denetimde kuruluşların yeni standarda göre çalışmalarının değerlendirilerek uygun bulunması halinde kapsamın güncellenmesi şeklinde olacaktır ancak kuruluşlardan veya konuyla ilgili yetkili otoritelerden söz konusu değişikliğin ivedi olduğuna dair talep gelmesi veya kuruluşların kapsamlarının farklı zamanlarda yeni revizyona göre güncellenmesinin kuruluşlar arasında haksız rekabete yol açtığı yönünde talep gelmesi halinde sunulan gerekçeler, konuyla ilgili Denetçi ve Teknik Uzmanlardan oluşan bir çalışma grubunun görüşü de alınarak TÜRKAK tarafından değerlendirilir, gerekçelerin uygun bulunması halinde kuruluşların kapsam değişikliği talebinde bulunmalarının ardından kapsam değişikliği için gerekli süreç başlatılır. Kapsam değişikliği talebini yapacak kuruluşların, başvurudan önce geçişle ilgili çalışmalarını tamamlamış ve konuyla ilgili kanıtları TÜRKAK e-portale yüklemiş olmaları gereklidir. Sonrasında kuruluşlara doküman inceleme bazında denetimler yapılarak uygun görülmesi halinde kapsamları güncellenir. TÜRKAK tarafından uygun görülmesi halinde, kuruluşlar tarafından TÜRKAK e-portale ilgili kayıtların yüklenmesinin akabinde yapılan çalışmaların ve sunulan kayıtların teknik incelemesi yapılacak ilk rutin denetimde ilgili denetim ekibi üyesi(leri) tarafından gerçekleştirilmek üzere doküman inceleme bazında herhangi bir denetim yapılmadan kapsamlar güncellenebilir. Ancak, kapsamlar güncellenmeden önce yerinde denetim yapılması ihtiyacı olduğu yönünde bir değerlendirme yapılabilir ve TÜRKAK tarafından da teyit edilmesi halinde plan dışı denetim yapılarak kapsamlar güncellenir. Standardın güncellenmesinin akabinde gerçekleştirilecek denetimlerde ilgili denetim ekibi üyesi(leri)nin geçiş süreci devam ederken; kuruluşların eski versiyon standardın uygulanmasıyla ilgili teknik açıdan herhangi bir sorunu bulunmaması ve personel, ekipman ve yönetim sistemini sürdürüyor olması şartıyla eski versiyon standardın kullanımını engelleyici askıya alma veya geri çekme önerisinde bulunmaması gerekmektedir.
- Kuruluşlar, güncel standarda geçtikten sonra müşteri talebine bağlı olarak makul bir süre boyunca(bir sonraki denetimin karar tarihini geçmeyecek şekilde), eski standardın uygulamasıyla ilgili teknik açıdan herhangi bir sorun bulunmaması ve personel, ekipman ve yönetim sistemini sürdürüyor olmak şartıyla ve kapsamlarından çıkarılmaması kaydıyla eski versiyon standarda göre de rapor düzenleyebilirler ancak bu süre bir sonraki denetimin karar tarihini geçecekse, kuruluşlar bunun gerekçesini ilgili denetim ekibi üyesi(leri)ne sunmalı ve ekip üyelerinin bu hususları uygun bulması halinde ilgili denetim dokümanlarında belirtmesi gerekmektedir. Söz konusu gerekçelerin akreditasyon karar kurulu tarafından da uygun bulunması halinde hem eski hem de güncel versiyon standartlar kapsama birlikte yazılır, söz konusu talebin daha sonraki denetimde de devam etmesi halinde aynı değerlendirme tekrarlanmalıdır.
Örnek:
Örnek 3a’da olduğu gibi, TS EN 27243 standardı 18.12.2017 tarihinde iptal edilip yerine TS EN ISO 7243 standardı yayınlanmıştır. Madde 3, bu tarz durumlarda yapılacak adımları içerir, örnek 3b’de de eski ve güncel standartların kapsama birlikte yazımıyla ilgili bir örnek verilmiştir.
Örnek 3a:
|
Deneyi Yapılan
Malzemeler / Ürünler
|
Deney Adı |
Deney Metodu
(Ulusal, Uluslararası standardlar,
işletme içi metodlar)
|
Eski Versiyon Standart
|
İş Hijyeni
Termal Konfor
|
Sıcak Ortamlar için WBGT (Yaş-Hazne Küre
Sıcaklığı) İndeksine Göre Isının Çalışan
Üzerindeki Baskısının Tahmini
|
TS EN 27243
|
Güncel Versiyon Standart
|
İş Hijyeni
Termal Konfor
|
Termal Çevrenin Ergonomisi - WBGT (Islak Ampul Küresel Sıcaklık) Endeksi Kullanılarak Isı Stresinin Değerlendirilmesi |
TS EN ISO 7243
|
Örnek 3b:
Deneyi Yapılan
Malzemeler / Ürünler
|
Deney Adı |
Deney Metodu
(Ulusal, Uluslararası standardlar,
işletme içi metodlar)
|
İş Hijyeni
Termal Konfor
|
Termal Çevrenin Ergonomisi - WBGT (Islak Ampul Küresel Sıcaklık) Endeksi Kullanılarak Isı Stresinin Değerlendirilmesi |
TS EN ISO 7243
|
Sıcak Ortamlar için WBGT (Yaş-Hazne Küre
Sıcaklığı) İndeksine Göre Isının Çalışan
Üzerindeki Baskısının Tahmini
|
TS EN 27243
(*18.12.2017 tarihinde yürürlükten kalkmış ancak kuruluşun talebine istinaden geçici bir süre ile akreditasyon kapsamında yer verilmiştir.)
|
4. Yürürlükten kalkmış ve yerine yenisi yayımlanmamış standartlar için:
- Müşteri talebi olması durumunda, kuruluşların denetimlerde ilgili denetim ekibi üyesi(leri)ne gerekçelerini sunması ve ekip üyelerinin bu hususları uygun bulması halinde ilgili denetim dokümanlarında belirtmesi gerekmektedir. Söz konusu gerekçelerin akreditasyon karar kurulu tarafından da uygun bulunması halinde ilgili standartlardan akreditasyon verilebilir.
Örnek:
Örnek 4’te olduğu gibi, NIOSH-NMAM 7601 standardı 15.07.2017 tarihinde yürürlükten kaldırılmıştır. Madde 4, bu tarz durumlarda yapılacak adımları içerir.
Örnek 4:
Deneyi Yapılan
Malzemeler / Ürünler
|
Deney Adı |
Deney Metodu
(Ulusal, Uluslararası standardlar,
işletme içi metodlar)
|
İş Hijyeni
Silis-Silika Kristalleri
|
Kristal Silika (SiO2) Tayini
Örnekleme: Pompa ile filtreye numune alma
Analiz: Görünür Bölge (VIS) Absorbsiyon
Spektrofotometresi
|
NIOSH-NMAM 7601
(*15.07.2017 tarihinde yürürlükten kalkmış ancak kuruluşun talebine istinaden geçici bir süre ile akreditasyon kapsamında yer verilmiştir.)
|
- 1.2, 3.2 ve 4 maddelerinde belirtilen durumlar için, standardın iptal edilmiş versiyonunun akreditasyon kapsamında “… tarihinde yürürlükten kalktığı ancak kuruluşun talebi/… kurumunun talebine istinaden geçici bir süre ile akreditasyon kapsamında yer verildiğini" belirten uygun bir dipnot eklenir.